افراد مختلف، تعاریف متعدد و متفاوتی را در مورد مراقبت معنوی بیان نموده اند(1).
مراقبت تسکینی در مراحل انتهایی زندگی شامل مراقبت جسمی، مراقبت روانی، مراقبت اجتماعی و مراقبت معنوی بیمار و اعضای خانواده و مراقبان است.
مراقبت معنوی به سوالات بنیادی و اساسی نظیر معنای زندگی، درد، رنج و مرگ پاسخ می دهد و به یافتن معنی، هدف و ارزش های زندگی منجر می شود.
در مراقبت معنوی، مراقب معنوی به رشد ابعاد معنوی/دینی و کاهش آشفتگی معنوی بیمار می پردازد و باعث می شود که بیمار یکپارچگی و تمامیت فردی خود را از طریق بهبود ارتباط با خدا (قدرت برتر)، خود و طبیعت به دست آورد (2).
تعریف مراقبت معنوی: 1) شناخت نیازهای معنوی بیمار، احترام به نیازهای معنوی بیمار، و رفع نیازهای معنوی بیمار. 2) تسهیل مشارکت بیمار در مراسم مذهبی. 3) ارتباط با بیمار. 4) حمایت از بیمار و همدلی با بیمار. 5) پیدا کردن معنا و هدف در بیماری و به طور کلی در زندگی بیمار (3).
ارائه مراقبت معنوی به بیمار موجب کاهش درد و افسردگی و اضطراب، افزایش توانایی بیمار برای مقابله با بیماری، افزایش سرعت بهبودی، افزایش رضایتمندی بیمار و ارتقاء رابطه پزشک (پرستار) و بیمار می شود (2).
مراقبت معنوی یعنی برآورده کردن نیازهای معنوی بیمار (4). پرداختن به نیازهای معنوی بیماران ( مراقبت معنوی) جزء ضروری مراقبت کل نگر در پرستاری شناخته شده است (5).
منابع
1-مژگان سهیلی، محمد ملائی ایولی. مروری بر نقش مراقبت های معنوی در حرفه پرستاری. نشریه دین و سلامت. 1398، دوره 7، شماره 1، صفحه 84-75
2- احمد قادری. مراقبت معنوی. مجله اخلاق و تاریخ پزشکی ایران. 1394، دوره 8، شماره 7 (ویژه نامه کنگره اخلاق: سخنرانی)، صفحه 201
3- فرزانه مفتون، مژگان شریفان، فاطمه نقی زاده موغاری، محمود طاووسی. نیاز سنجی مراقبت معنوی در خدمات سلامت از دیدگاه صاحبنظران. نشریه پایش. سال 1398، دوره 19، شماره 1، صفحه84-75
4- احمد کچویی، هدی احمدی طهران، فریبا دهقانی، محمد عباسی، احمد پریزاد. نگرش پزشکان به معنویت و مراقبت معنوی از بیماران. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. تیر1395، دوره 26، شماره 138، صفحه 160-151
5- منیر مظاهری، مسعود فلاحی خشکناب، سادات سید باقر مداح، مهدی رهگذر. نگرش پرستاران به معنویت و مراقبت معنوی. فصلنامه پایش. زمستان 1387، دوره 8، شماره 1، صفحه 37-31.